Usytuowany w środku miasta ogród Bernardyński jest jednym z najładniejszych miejsc, gdzie można spędzić woly czas. Najstarszy park Wilna znajduje się nad brzegiem Wilenki u podnórza góry Giedymina, w sąsiedztwie Pałacu Władców i kościoła św. Anny.
Historia ogrodu
W XII – XIV wiekach na terenach dzisiejszego ogrodu znajdowały się święte dębowe gaje, które po przyjęciu chrześcijaństwa na Litwie wycięto.
W 1469 r. Kazimierz Jagiellończyk zaprosił do Wilna bernardynów, którzy zbudowali kościół, klasztor, obok założyli ogród. Rajski zakątek w sercu miasta dłuższy czas był dostępny tylko wybranym, ponieważ w ciągu czterech stuleci znajdował się na terenach byłego ogrodu klasztornego. Stąd powstała historyczna nazwa ogród Bernardyński (potocznie Bernardynka). Zakonnicy bernardyńscy mieli tam swój browar, wytwórnię miodów pitnych, sady, warzywniaki, zielniki.
Park niejednokrotnie zmieniał nazwy: park Sorokiszki, Szarejkiszki (lit.Sereikiškės), park Łucjana Żeligowskiego, w czasach radzieckich nazywał się parkiem Młodzieży.
Nazwę Sorokiszki po raz pierwszy spotykamy w Statucie Litewskim z XVI wieku. To była wyspa oblana wodami Wilejki (jurydyka horodniczego), dawniej drewniane przedmieście. Ulica Sorokiszki prowadziła od zamku do klasztoru bernardynów. W 1794 roku przedmieście Sorokiszki prawdopodobnie zostało spalone przez władze carskie.
W 1794 Komisja Edukacji rozpoczęła tworzyć ogród botaniczny Uniwersytetu Wileńskiego, którego założycielem był francuski botanik, twórca tzw. wileńskiej szkoły botanicznej profesor Jean Emmanuel Gilibert. To on sporządził najstarsze zielniki litewskie. W 1806 roku zbudowano cieplarnie i oranżerie, w 1808 roku ogród zajął tereny za rzeką – na górze Łysej i Bekiszowej. Budynki projektował profesor architektury Uniwersytetu Wileńskiego M. A. Szulc. Ogród tworzyli profesorowie UW Ferdynand Szpicnagel oraz uczeń i następca profesora Giliberta – Stanisław Bonifacy Jundziłł.
Po stłumieniu powstania 1831 roku w Wilnie rozpoczęto budowę twierdzy wojskowej drugiej kategorii. W tym celu ówczesny generał gubernator Wilna przekazał część terenu Ogrodu botanicznego pod budowę twierdzy. Po zamknięciu UW ogród przekazano Akademii Medyczno – Chirurgicznej. W 1842 zieleniec zamknięto. Jakiś czas tu się znajdowała letnia rezydencja generał-gubernatora.
Ogród pod zarządem miasta
Powoli zatracił swe piękno, a w 1864 roku przeszedł na własność zarządu miasta. W 1870-1872 latach architekt N. Czagin połączył trzy ogrody (Botaniczny, Bernardyński i Katedralny (Zamkowy)) w jedną całość. W 1868-1870 zasypano naturalne koryto rzeki Wilejki łącząc wyspę z zamkiem. W 1880 roku władze miasta postanowiły założyć tu park miejski.
Spacer po Ogrodzie Bernardyńskim
W latach 1886-1888 powstał pierwszy park odpoczynku w stylu modernistycznym. Projekt urządzenia ogrodu opracował na początku XIX w. Aleksander Władysław Strauss. W 1907 roku wielki pawilion przekształcono w Teatr Letni, w którym przez jakiś czas działał teatr Szumana.
Ogród Bernardyński po rekonstrukcji
Po wielu latach pracy dobrze znany park zmodernizowano i odnowiono na podstawie materiałów ikonograficznych z ubiegłych wieków oraz na podstawie pierwotnego projektu architekta Aleksandra Władysława Sztraussa.
Modernizacja została sfinansowana z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (14 mln lt.) i funduszu Zarządu miasta Wilna (2 mln lt.).
W czasie wykopalisk archeolodzy znaleźli fundamenty średniowiecznej dzielnicy oraz fragmenty muru obronnego miasta, kolekcję monet, kafli.
Obecny park ma 9 ha powierzchni. W ramach modernizacji parku przeprowadzono remont alejek, urządzeń wodnych, założono kwietniki, nowe rabaty i grządki z ziołami leczniczymi na wzór tych, które rosły u zakonników (ogółem zasadzono około 40 tys. roślin). Park wyposażono w nowe stylowe ławki, przywrócono autentyczną atmosferę XIX wieku. W ramach projektu “Prezent dla Wilna” powstała nowa przestrzeń rekreacyjna w postaci 7 boisk tak niezbędnych do spotkań, rozrywek i relaksu.
Każdy znajdzie tu coś dla siebie: korty tenisowe, alpinarium, rosarium, trzy place zabaw dla dzieci, place gry w szachy, kawiarnie, 4 fontanny (wśród nich śpiewająca), staw.
Ze słynnego holenderskiego Parku Keukenhof sprowadzono 80 tys. tulipanów, które ułożono w formę Pogoni. Wśród nich Litewski Bursztynowy Tulipan. Tulipany są prezentem ambasady Holandii dla Wilna.
Ogród Bernardyński jest czynny codziennie od godziny 7 do 22.
Na terytorium parku obowiązuje zakaz palenia.
