Koronacja Witolda Wielkiego?

Witold Wielki - Bitwa pod Grunwaldem

Spis treści

27 października 1430 roku w zamku w Trokach umiera wielki książę litewski Witold – ikona państwa litewskiego.

Ostatnie lata jego życia upłynęły w oczekiwaniu na otrzymanie korony królewskiej potrzebnej do utrwalenia statusu najwyższego suwerena we własnym kraju. Był dwukrotnie żonaty, ale nie miał następcy, tron musiał zostawić Jagielle i jego potomkom.

Portret Witolda Wielkiego z klasztoru augustianów w Brześciu
Witold Wielki, portret XVIII w.

Kulminacyjnym punktem pomysłu koronacji Witolda był zjazd w Łucku (płd. stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego), trwający od 6 stycznia 1429 roku przez 13 tygodni,  zjazd monarchów europejskich, gdzie upubliczniono pomysł koronacji.

Zjazd wielki książę litewski zorganizował wraz z Zygmuntem Luksemburczykiem, który chciał za zgodą króla Jagiełły doprowadzić do koronacji Witolda. Ludwik Luksemburski zaoferował mu koronę królewską w zamian za zrzeczenie się korony praskiej (nie mial prawa nadania korony).

Biskupi w średniowieczu byli najważniejszymi doradcami monarchów.  Biskup krakowski Zbigmiew Oleśnicki był przeciwnikiem, powoływał się na inne wcześniej przyjęte zobowiązania i umowy z podpisami władcy litewskiego (uczestnictwo w szlachectwie i w znakach herbowych), jako pierwszy zauważył ukryty zamiar rozdziału Polski i Litwy, uważał ze koronacja będzie podkopaniem unii litewsko-polskiej. Wraz z innymi opozycjonistami w nocy  symbolicznie wyjechal z Łucka.

Pomiędzy kuzynami wybuchł konflikt. Przeciw temu była rownież rada, która się zebraęa 23 lutego. Rycerstwo polskie stanęło przy królu i papieżu przeciwko Zygmuntowi i Witoldowi. Dopiero porozumienie w Jedlinie

Do Witolda wysłano trzy poselstwa mające na celu odmówić Witolda od koronacji (w każdym z nich uczestniczył Zbigniew Olesnicki symbolizując niezłomność sprzeciwu polskiego wobec koronacji). Papież zajął stanowisko po stronie Polski. W pewnym momencie zgadzano się nawet na koronację Witolda kosztem Jagiełły  (kompromisowe rozstrzygnięcie sporu).

Równolegle przechwycono na granicy polskiej pierwsze poselstwo wiozące projekt koronacji i instrukcje dekrety koronacyjne od cesarza rzymskiego, które Zygmunt Luksemberczyk wysłał niebezpieczną drogą przez Polskę. Drugie uroczyste poselstwo wiozące koronę Witoldowi i jego żonie było przekierowane do Norymbergi. Trzy terminy przysłania korony przebiegły bez skutku (15,08 8,09 29,09).

15 wrzesnia Witold wysyla list do ZA proszac by korony nie przysyłał z asystą zbrojną

Koronację wyznaczoną na 15 sierpnia 1430 roku.  przekładano. 10 pazdziernoka kuzyni zawarli porozumienie. Witold zgadza sie na zwrócenie się o koronę do papieża i przejście jej po swej śmierci przez tego syna Jagielly, który pozostanie krolem.

Sprawę zakończyła śmierć Witolda.

Witold Kiejstutowicz
Witold Wielki, makieta, Muzeum Narodowe Litwy

Wycieczka

5%

zniżki

Przewodnik po
Wilnie

Aleksandra Jankowicz