Pomnik Adama Mickiewicza odsłonięto w kwietniu 1984 roku w wileńskim zakątku gotyckim, przy ulicy Maironio, nieopodal kościołów św. Anny i św. Franciszka oraz płynącej wartkim nurtem rzeki Wilejki (obecnie Wilenki). Rzeźbę zaprojektował litewski artysta Gediminas Jokubonis (lit. Gediminas Jokūbonis).
Monument przedstawia młodego poetę w płaszczu pielgrzyma, spoglądającego na ukochane miasto oraz na zaułek Bernardyński, gdzie niegdyś mieszkał. Wieszcz opiera się na przełamanej kolumnie, której dwie części symbolizują jego życie na Litwie i poza jej granicami, a także jego przynależność do dwóch kultur – litewskiej i polskiej. Rzeźba została wykonana z granitu przywiezionego z Wołynia.
Pomnik Mickiewiczowi miał zostać odsłonięty jeszcze przed wybuchem wojny. Pierwszy otwarty konkurs ogłoszono w 1925 roku, jednak wkrótce, w wyniku sporów, komisja postanowiła ogłosić kolejny, tym razem zamknięty konkurs.
Wygrał projekt Henryka Kuny, jednak z powodu II wojny światowej, realizacja tego pomnika została wstrzymana.
Dopiero w 1996 roku, obok rzeźby Mickiewicza, ułożono granitowe płyty z niedokończonego, niezrealizowanego przedwojennego pomnika dłuta Henryka Kuny (sześć z dwunastu zaprojektowanych w latach 1931-1933 dla Wilna). Płyty te ilustrują sceny z “Dziadów” A. Mickiewicza: „U Senatora”, „Widmo złego pana”, „Cela Konrada”, „Na cmentarzu”, „Spotkanie Konrada z ks. Piotrem” i „Droga na zesłanie”. Obecnie pomnik i płyty tworzą jedną spójną kompozycję przestrzenną.
Pod pomnikiem wieszcza, 23 sierpnia 1987 roku, odbył się pierwszy wiec na rzecz niepodległości Litwy. O tym wydarzeniu przypomina płyta pamiątkowa umieszczona tuż obok rzeźby.
W maju 2020 roku skwer obok pomnika otrzymał oficjalną nazwę Skweru Adama Mickiewicza.
