Pomnik Adama Mickiewicza odsłonięto w kwietniu 1984 roku w zakątku gotyckim Wilna (przy ulicy Maironio), tuż obok kościołów św. Anny i św. Franciszka oraz wartko płynącej rzeki Wilejki (obecnie Wilenki). Rzeźbę zaprojektował litewski artysta Gediminas Jokubonis (lit. Gediminas Jokūbonis).
Monument ukazuje młodego poetę w płaszczu pielgrzyma patrzącego na ukochane miasto oraz na zaułek Bernardyński, gdzie niegdyś mieszkał. Wieszcz opiera się na przełamanej kolumnie – dwie części której symbolizują życie Wielkiego Romantyka w Litwie i poza jej granicami oraz jego przynależność do dwóch kultur: litewskiej i polskiej. Granit, z którego wykonano rzeźbę, przywieziono z Wołynia.
Pomnik Mickiewiczowi miał stanąć jeszcze przed wojną. Pierwszy otwarty konkurs ogłoszono w roku 1925, lecz wkrótce, w wyniku sporów, komisja ogłosiła kolejny konkurs, tym razem zamknięty.
Wygrał wtedy projekt Henryka Kuny, jednak, z powodu II Wojny Światowej, jego wykonanie zostało zawieszone.
Dopiero w 1996 roku obok rzeźby Mickiewicza ułożono granitowe płyty z niedokończonego, niezrealizowanego przedwojennego pomnika dłuta Henryka Kuny (sześć z dwunastu zaprojektowanych w latach 1931-1933 dla miasta Wilna) ilustrujące sceny z “Dziadów” A. Mickiewicza: „U Senatora”, „Widmo złego pana”, „Cela Konrada”, „Na cmentarzu”, „Spotkanie Konrada z ks. Piotrem” i „Droga na zesłanie”. Obecnie pomnik i płyty tworzą jedną kompozycję przestrzenną.
Tu, pod pomnikiem wieszcza, 23 sierpnia 1987 roku odbył się pierwszy wiec o niepodległość Litwy. O tym wydarzeniu przypomina płyta pamiątkowa tuż obok rzeźby.
Skwer obok pomnika w maju 2020 r. dostał oficjalną nazwę Skweru Adama Mickiewicza.
